Wat is een keto dieet ofwel een ketogeen dieet?

Een ketogeen dieet is een zeer restrictieve variant van een koolhydraatarm voedingspatroon. Binnen dit dieet wordt de inname van koolhydraten tot een absoluut minimum beperkt, vaak met een dagelijkse limiet van maximaal 50 gram koolhydraten. Mensen kiezen doorgaans voor een ketogeen dieet met uiteenlopende doelen, waaronder gewichtsverlies en als een onderdeel van de behandeling voor specifieke medische aandoeningen zoals diabetes type 2 of epilepsie.

Hoe functioneert een ketogeen dieet?

Een ketogeen dieet impliceert een zeer beperkte inname van koolhydraten, vaak niet meer dan 50 gram per dag, wat resulteert in een aanzienlijke verhoging van de consumptie van vetten en eiwitten.

Is er een noodzaak voor koolhydraten?

Koolhydraten vormen een essentiële energiebron voor ons lichaam. Wanneer we koolhydraten consumeren, worden ze afgebroken tot glucose, wat het lichaam van de benodigde energie voorziet, bijvoorbeeld voor beweging en ademhaling. Ons lichaam kan een reserve van glucose opslaan in de vorm van glycogeen in de lever, die wordt aangesproken wanneer de hoeveelheid glucose in ons bloed afneemt.

Wat gebeurt er wanneer je bijna geen koolhydraten consumeert?

Bij een bijna koolhydraatloos dieet is de hoeveelheid glucose in je bloed minimaal. De opgeslagen glycogeenvoorraad in je lever wordt geleidelijk uitgeput en blijft onaangevuld zolang je geen koolhydraten toevoegt aan je voeding.

Om toch voldoende energie te genereren, schakelt je lichaam over naar het verbranden van vetzuren, wat resulteert in de productie van “ketonen” of “ketonlichamen”. Deze ketonen kunnen dienen als alternatieve brandstof voor je lichaam in plaats van glucose.Hierdoor kan het zuurgehalte van je bloed toenemen.

Het volgen van een ketogeen dieet brengt je lichaam in een staat van “ketose,” ook wel bekend als de metabole omschakeling. Het is mogelijk dat je dit merkt doordat je een fruitige of onaangename ademgeur ontwikkelt. Belangrijk om op te merken is dat ketose niet hetzelfde is als ketoacidose, een toestand die kan optreden bij slecht gecontroleerde diabetes, vooral bij diabetes type 1.

Is een ketogeen dieet gezond?

Of een ketogeen dieet als gezond kan worden beschouwd, hangt af van verschillende factoren. Bij gezonde volwassenen lijkt ketose op korte termijn over het algemeen geen ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee te brengen. Het volgen van een ketogeen dieet kan echter leiden tot bijwerkingen zoals vermoeidheid, misselijkheid, hoofdpijn, haaruitval, hartkloppingen, spierkrampen en constipatie.

Wat betreft de langetermijneffecten van een ketogeen dieet op gewicht en gezondheid is er nog veel onbekend. Het is dus niet mogelijk om met zekerheid te zeggen of het volgen van een ketogeen dieet op de lange termijn als gezond kan worden beschouwd of niet.

Het is belangrijk op te merken dat een ketogeen dieet niet geschikt is voor iedereen, en het is raadzaam om met een arts of voedingsdeskundige te overleggen voordat je een dergelijk dieet begint, vooral als je specifieke medische aandoeningen hebt of medicijnen gebruikt. Een gebalanceerd dieet met voldoende variatie in voedingsmiddelen blijft over het algemeen een gezonde benadering van voeding.

 

Leidt een ketogeen dieet tot gewichtsverlies?

Vergelijkbaar met andere gewichtsverliesdiëten kan een ketogeen dieet helpen om overtollige kilo’s kwijt te raken, maar het vereist dat je minder calorieën consumeert dan je verbrandt. Voor mensen met overgewicht kan een gewichtsverlies van 5 tot 10% van hun lichaamsgewicht de gezondheid bevorderen. Ketose kan tevens een verzadigd gevoel geven, wat gunstig kan zijn bij het nastreven van gewichtsverlies.

Wat zijn de nadelen van een ketogeen dieet?

Wanneer je je koolhydraatinname sterk beperkt en voornamelijk vetten en eiwitten consumeert, vooral afkomstig van dierlijke producten, kan dit negatieve effecten hebben op je gezondheid. Een dieet dat rijk is aan dierlijke vetten bevat doorgaans ook veel verzadigde vetten. Om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen, wordt geadviseerd producten met verzadigd vet te vervangen door producten met onverzadigd vet.

Bestaat er een risico op tekorten bij een ketogeen dieet?

Koolhydraten zijn aanwezig in veel voedzame voedingsmiddelen, waaronder fruit en volkorenproducten zoals volkorenbrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst en volkoren couscous. Als je deze koolhydraatrijke voedingsmiddelen vermijdt, loop je een groter risico op tekorten aan bepaalde B-vitamines, magnesium, calcium, ijzer, vezels en jodium. Bovendien mis je bij een ketogeen dieet de gunstige gezondheidseffecten van sommige koolhydraatrijke voedingsmiddelen, zoals het verminderen van het risico op hartziekten en beroertes door volkorenproducten.

Heeft een ketogeen dieet een nadelig effect op je cholesterol?

Onderzoek toont diverse effecten van een ketogeen dieet op het cholesterolgehalte. Dit wordt beïnvloed door meerdere factoren. Wanneer koolhydraatrijke voedingsmiddelen worden vervangen door dierlijke producten, wordt een ketogeen dieet vaak gekenmerkt door een hoge vetinname, wat vaak gepaard gaat met een overmatige inname van verzadigde vetten. Verzadigde vetten kunnen het LDL-cholesterol in het bloed verhogen, wat ongunstig is voor de gezondheid van de bloedvaten.

Niettemin zijn er onderzoekendie geen effect of zelfs een positief effect van een ketogeen dieet op het cholesterolgehalte laten zien. Dit zou te wijten kunnen zijn aan het gewichtsverlies dat vaak optreedt bij het volgen van een ketogeen dieet. Gewichtsverlies kan namelijk gunstige effecten hebben op het cholesterolgehalte, vooral bij mensen met overgewicht.

Opvallend is dat deze onderzoeken aangeven dat mensen met een gezond gewicht juist minder gunstige cholesterolwaarden kunnen ervaren wanneer ze een ketogeen dieet met een hoge vetinname volgen. Om een definitief antwoord op deze vraag te verkrijgen, is meer onderzoek nodig.

Begeleiding bij een ketogeen dieet.

Wij raden ten zeerste aan om een ketogeen dieet alleen te overwegen onder begeleiding van een geregistreerde diëtist. Een diëtist is gekwalificeerd om te beoordelen of dit dieet veilig voor je is en of je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt om je lichaam optimaal te ondersteunen. Bovendien kan een diëtist je begeleiden bij de overgang naar een gezond eetpatroon, waarbij koolhydraten voornamelijk afkomstig zijn uit volkorenproducten, peulvruchten, fruit en zuivelproducten.

Indien je een medische aandoening hebt zoals diabetes, hypertensie (verhoogde bloeddruk) of epilepsie, is het van essentieel belang om een ketogeen dieet uitsluitend onder strikte medische supervisie te volgen, na overleg met je arts en een diëtist. Zij kunnen de veiligheid van dit dieet voor jou beoordelen en indien nodig medicatieaanpassingen bespreken.